سیاست مالزی در سال ۲۰۲۵، به دلیل نقش پررنگ در آسهآن، افزایش سرمایهگذاری خارجی و تغییرات داخلی در نظام حزبی به یکی از محورهای مهم مطالعات دانشگاهی و تحلیلهای اقتصادی تبدیل شده است. ساختار سیاسی مالزی بر پایه سلطنت مشروطه و دموکراسی پارلمانی شکل گرفته و با تلفیق سنت و مدرنیته، الگویی منحصربهفرد در آسیا ارائه میدهد.
در این مقاله، ابعاد اصلی نظام سیاسی مالزی شامل نقش پادشاه، جایگاه نخستوزیر، تأثیر احزاب و ائتلافها، سیاست خارجی و اثر ثبات سیاسی بر اقتصاد و آموزش بررسی میشود. مطالعه این موضوع برای کسانی که قصد تحصیل، سرمایهگذاری یا مهاجرت به مالزی را دارند، اهمیت ویژهای دارد.
ساختار و نظام سیاسی مالزی
مالزی یک کشور فدرال با نظام سلطنت مشروطه و پارلمانی است. پایه این نظام بر قانون اساسی فدرال بنا شده و سه قوه دارد: مقننه، مجریه و قضائیه. مدیریت روزمره کشور در دست نخستوزیر و کابینه است، اما پادشاه جایگاهی ویژه در قانون دارد.
– نظام سیاسی و قانون اساسی مالزی
- قانون اساسی بالاترین مرجع حقوقی کشور مالزی است.
- اختیارات بین دولت فدرال و ایالتها تقسیم شده؛ هر ایالت بخشی از استقلال خود را دارد.
- پادشاه بهعنوان رئیس کشور تعریف شده است. او در بیشتر امور بر اساس نظر کابینه عمل میکند.
- پادشاه حق انتخاب نخستوزیر در شرایط نبود اکثریت، انحلال پارلمان، تأیید قوانین و حق عفو را دارد.
- در شرایط عادی، قدرت اجرایی در دست نخستوزیر است و پادشاه بیشتر نقش نمادین دارد.
– نقش پادشاه در سیاست مالزی
- پادشاه مالزی یا یانگ دی-پرتوان آگونگ هر پنج سال یک بار انتخاب میشود.
- او از میان ۹ سلطان ایالتهای مالایی بهطور چرخشی برگزیده میشود.
اختیارات مهم او:
- انتخاب نخستوزیر در نبود اکثریت پارلمانی
- اجازه برگزاری انتخابات زودهنگام
- تأیید قوانین و مصوبات پارلمان
- بخشودگی و عفو محکومان
بیشتر بدانید: نوع حکومت مالزی چیست؟
– جایگاه نخستوزیر و کابینه
- نخستوزیر رئیس دولت و مهمترین مقام اجرایی کشور است.
- او باید اعتماد اکثریت مجلس نمایندگان را داشته باشد.
- نخستوزیر وزرا را معرفی میکند و کابینه پس از تأیید پادشاه آغاز به کار میکند.
- کابینه مسئول اداره کشور، ارائه بودجه، اجرای قوانین و تعیین سیاستهاست.
- اگر مجلس رأی عدم اعتماد بدهد، دولت باید استعفا دهد یا پارلمان منحل شود.
- از دسامبر ۲۰۲۲ تاکنون، دولت مالزی به رهبری آنوار ابراهیم اداره میشود.
- این دولت یک ائتلاف وحدت ملی است که چند حزب در آن حضور دارند.
- در سال ۲۰۲۵ بحثهایی درباره محدود کردن دوره نخستوزیری مطرح شده، هرچند هنوز به قانون تبدیل نشده است.
۲۲۸۴۳۱۶۰ – ۰۲۱
رایگان رزرو کنید!
معرفی احزاب سیاسی مالزی
احزاب سیاسی مالزی بر پایه تنوع قومی و دینی شکل گرفتهاند و هرکدام نماینده بخشی از جامعهاند. ائتلافهای بزرگ مانند باریسن ناسیونال و پاکاتان هاراپان نقش اصلی را در تشکیل دولت و تعیین مسیر سیاست کشور دارند.
– حزب اومنو (UMNO) و نقش تاریخی آن
حزب اومنو در سال ۱۹۴۶ برای مقابله با طرح «مالایان یونین» تشکیل شد. این حزب دههها بهعنوان ستون اصلی ائتلاف «باریسن ناسیونال» قدرت سیاسی مالزی را در دست داشت.
اومنو نماینده اصلی منافع مالاییها بود و در تدوین قانون اساسی و استقلال کشور نقش کلیدی ایفا کرد. هرچند در انتخابات ۲۰۱۸ قدرت خود را از دست داد، اما همچنان یکی از مهمترین بازیگران سیاسی مالزی است و امروز با شعار نوسازی به فعالیت ادامه میدهد.
– ائتلاف پاکاتان هاراپان (Pakatan Harapan)
پاکاتان هاراپان ائتلافی اصلاحگراست که در انتخابات ۲۰۱۸ برای نخستین بار به پیروزی رسید. در انتخابات سراسری ۲۰۲۲، این ائتلاف با رهبری انور ابراهیم توانست دولت وحدت را تشکیل دهد.
پادشاه مالزی انور را بهعنوان نخستوزیر منصوب کرد تا بنبست سیاسی پایان یابد. پاکاتان هاراپان امروز با همکاری احزابی چون باریسن ناسیونال (BN) و ائتلافهای محلی در ساباه و ساراواک، سیاست مالزی را هدایت میکند.
– تغییرات سیاسی مالزی در دهه اخیر
- ۲۰۱۸: پایان ۶۰ سال سلطه باریسن ناسیونال و پیروزی تاریخی پاکاتان هاراپان.
- ۲۰۲۰: «حرکت شرایتون» باعث سقوط دولت شد و چند نخستوزیر پیاپی روی کار آمدند.
- ۲۰۲۲: قانون ضد جهش حزبی تصویب و اجرا شد تا تغییر مکرر وفاداری نمایندگان کنترل شود.
- نوامبر ۲۰۲۲: انتخابات سراسری بدون اکثریت قطعی به پایان رسید. با فرمان پادشاه، دولت وحدت تشکیل شد و انور ابراهیم به نخستوزیری رسید.
- ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵: سیاست مالزی بر پایه ائتلافهای گسترده شکل گرفته است. پاکاتان هاراپان با باریسن ناسیونال و دیگر احزاب همکاری میکند تا ثبات سیاسی و اقتصادی حفظ شود.
سیاست خارجی مالزی
مالزی سیاست خارجی خود را بر سه اصل استوار کرده: استقلال، اصول اخلاقی و عملگرایی. این کشور تلاش میکند بیطرف باقی بماند، اما همزمان روابط گستردهای با منطقه و جهان دارد.
– روابط مالزی با کشورهای اسلامی
مالزی عضو فعال سازمان همکاری اسلامی (OIC) است و در موضوعات مهم جهان اسلام مانند فلسطین، مواضع روشنی دارد. در سال ۲۰۲۵، روابط با ایران و دیگر کشورهای اسلامی پررنگتر شده است. کمیسیون مشترک همکاریها میان مالزی و ایران برگزار شد تا مسیر تازهای برای همکاریهای اقتصادی و علمی ایجاد شود.
ایران نیز حمایت خود را از ریاست مالزی بر آسهآن اعلام کرده و به دنبال تقویت روابط تجاری و فرهنگی با کوالالامپور است. با این حال، محدودیتهایی مثل تحریمهای بینالمللی سرعت گسترش روابط را کاهش داده است.
– همکاری با اتحادیه آسهآن (ASEAN)
مالزی در سال ۲۰۲۵ ریاست آسهآن را بر عهده گرفته است. شعار این دوره: «تقویت منطقهگرایی، همکاریهای بینقارهای و حضور فعال جنوب جهانی».
تمرکز اصلی مالزی در آسهآن بر موضوعاتی چون محیطزیست، اقتصاد دیجیتال، امنیت منطقهای و حل بحران میانمار است. نخستوزیر انور ابراهیم معتقد است آسهآن نیاز به اصلاح دارد و تنها با گفتوگوهای چندجانبه کوچکتر و همکاری دوجانبه میتواند قدرت خود را حفظ کند.
– سیاست مالزی نسبت به ایران
روابط مالزی و ایران در سال ۲۰۲۵ فعالتر شده است. سفرهای دیپلماتیک و نشستهای مشترک، زمینههای همکاری در تجارت، فناوری و آموزش را بررسی کردهاند. ایران از ریاست مالزی بر آسهآن پشتیبانی کرده و به دنبال استفاده از ظرفیت مالزی برای تقویت ارتباط با آسیای جنوب شرقی است.
با وجود فرصتها، تحریمهای بینالمللی و نگرانیهای سیاسی، مانع اصلی در مسیر گسترش سریع روابط دو کشور به شمار میرود.
– ثبات سیاسی در مالزی و تأثیر آن بر اقتصاد
ثبات سیاسی مهمترین عامل اعتماد سرمایهگذاران است. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، مالزی بیش از ۱۹۰ میلیارد رینگیت سرمایه جذب کرد که نیمی از آن خارجی بود. وقتی سیاستها پایدار باشند، سرمایهگذاران خارجی راحتتر برای پروژههای صنعتی، فناوری و خدمات تصمیم میگیرند. دولت هم با مشوقهای تازه، مثل کاهش مالیاتی برای صنایع کلیدی، شرایط ورود سرمایه را آسانتر کرده است.
– امنیت و رفاه اجتماعی
پایداری سیاسی باعث پیشبینیپذیری در اقتصاد و زندگی مردم میشود. بانک مرکزی با کنترل نظام مالی، ثبات بانکی و تورم را حفظ کرده است. بازار اوراق دولتی نیز در سال ۲۰۲۵ آرام و مطمئن مانده و همین امنیت اقتصادی به رفاه خانوارها کمک میکند. اما تجربه سالهای گذشته نشان داده بیثباتی میتواند نابرابری و فشار بر خدمات اجتماعی را افزایش دهد.
سیاست آموزش عالی در مالزی
مالزی در برنامه آموزش عالی ۲۰۱۵–۲۰۲۵ هدفگذاری کرده است که به قطب آموزشی منطقه تبدیل شود. دولت با پشتیبانی مالی، تسهیل ویزا و همکاری با دانشگاههای خارجی، شرایط رشد را برای دانشگاهها فراهم کرده است.
نهاد Education Malaysia Global Services (EMGS) هم بهطور ویژه روی جذب دانشجویان بینالمللی کار میکند و روند ثبتنام و خدمات دانشجویی را آسانتر کرده است.
– نقش وزارت آموزش عالی مالزی در جذب دانشجو
وزارت آموزش عالی (MoHE) مسئول طراحی سیاستها، نظارت بر کیفیت و حمایت از دانشگاههاست. این وزارتخانه با همکاری EMGS فرآیند ویزا، پذیرش و خدمات به دانشجویان خارجی را مدیریت میکند.
در سالهای اخیر سیاستهایی مثل یادگیری ترکیبی (آنلاین+حضوری) و طرح APEL برای شناسایی تجربه کاری و آموزش غیررسمی اجرا شده است. هدف اصلی وزارتخانه، افزایش سهم مالزی در جذب دانشجویان بینالمللی و رقابت جهانی است.
چرا شناخت سیاست مالزی مهم است؟
- سیاستهای دولت مسیر آموزش، اقتصاد و دیپلماسی را تعیین میکنند.
- برای دانشجویان خارجی، شناخت این سیاستها به انتخاب درست دانشگاه و رشته کمک میکند.
- سرمایهگذاران هم با آگاهی از ثبات سیاسی و قوانین آموزشی راحتتر تصمیم میگیرند.
- مالزی در رقابت با کشورهایی مثل سنگاپور و تایلند، سیاست آموزشی را ابزار اصلی رشد خود میداند.
- آشنایی با این سیاستها یعنی درک فرصتها و چالشهای واقعی برای زندگی و تحصیل در مالزی.
سوالات متداول درباره سیاست مالزی
سیاست مالزی چه ویژگی خاصی دارد؟
سیاست مالزی ترکیبی از سنت پادشاهی و دموکراسی پارلمانی است. این کشور با وجود تنوع قومی و دینی، توانسته انسجام داخلی و توسعه اقتصادی را همزمان حفظ کند.
ساختار سیاسی مالزی بر چه اساسی بنا شده است؟
ساختار سیاسی مالزی بر پایه قانون اساسی فدرال بنا شده و شامل سه قوه اصلی است: مقننه، مجریه و قضائیه.
نظام سیاسی مالزی چگونه اداره میشود؟
مالزی یک سلطنت مشروطه فدرال است. پادشاه نماد وحدت ملی است و نخستوزیر اداره اجرایی کشور را بر عهده دارد. قدرت بین دولت فدرال و ۱۳ ایالت تقسیم شده است.
پادشاه در سیاست مالزی چه نقشی دارد؟
پادشاه نقش نمادین دارد اما در شرایط خاص، مانند انتخاب نخستوزیر یا انحلال پارلمان، اختیار تصمیمگیری دارد.
نخستوزیر در ساختار سیاسی مالزی چگونه انتخاب میشود؟
پادشاه نخستوزیری را منصوب میکند که بیشترین حمایت نمایندگان مجلس را داشته باشد.
نخستوزیر مالزی در سال ۲۰۲۵ چه کسی است؟
از نوامبر ۲۰۲۲ تاکنون، انور ابراهیم نخستوزیر مالزی است. او دولت وحدت را رهبری میکند که از حمایت چند ائتلاف و حزب اصلی برخوردار است.
احزاب و ائتلافهای اصلی در سیاست مالزی کداماند؟
بیش از ۴۰ حزب سیاسی در مالزی ثبت شدهاند، اما احزابی مانند اومنو (UMNO)، PKR، DAP و PAS تأثیرگذارترین هستند. همچنین ائتلافهایی مثل باریسن ناسیونال و پاکاتان هاراپان نقش محوری در تشکیل دولت دارند.
ائتلافهای سیاسی چه جایگاهی در نظام سیاسی مالزی دارند؟
ائتلافها برای تشکیل دولت در مالزی حیاتیاند، زیرا هیچ حزبی بهتنهایی اکثریت پایدار در مجلس ندارد.
سیاست مالزی چه تأثیری بر اقتصاد و سرمایهگذاری خارجی دارد؟
ثبات سیاسی اعتماد سرمایهگذاران خارجی را تقویت میکند و باعث رشد بخشهایی مانند فناوری، تولید و خدمات در مالزی میشود.
ساختار سیاسی مالزی چه ارتباطی با امنیت اجتماعی دارد؟
ثبات سیاسی و ساختار قانونی منسجم باعث امنیت اجتماعی و رفاه عمومی میشود. در مقابل، بیثباتی میتواند فشار اقتصادی و اجتماعی ایجاد کند.
اخذ ویزا و اقامت مالزی با STUDYKL
از مشاوره تخصصی تا اخذ ویزا و اقامت مالزی، در کنار شما هستیم.
از جمله خدمات STUDYKL:
- مشاوره تخصصی رایگان
- اخذ ویزای توریستی مالزی
- اخذ اقامت 5 ساله مالزی
- اخذ اقامت دائم مالزی
- اخذ ویزای تحصیلی و همراه برای خانواده
- اخذ پذیرش از دانشگاه
- انجام امور مربوط به ثبت نام
- رزرو خوابگاه
- و…
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
استادی کِی اِل تحصیل در مالزی تخصص ماست

